CUKROWNICTWO POLSKIE NA MEDALACH
20
grudzień 2020
Kolekcja moich medali
jest bardzo bogata i pozwala podjąć wiele tematów dotyczących wsi , rolnictwa i
jego otoczenia. Jedną ze znaczących branż jest cukrownictwo. Opracowałem na na
ten temat artykuł„ Cukrownictwo polskie na medalach”
który został opublikowany w grudniu 2020
roku w Gazecie Cukrowniczej wydawanej przez Związek Producentów Cukru w Polsce.
Artykuł zawiera zdjęcia 27 medali
związanych z cukrownictwem. Ukazane są na tle historii cukrownictwa od jego
powstania na początku XIX w. do czasów współczesnych. Wiele z nich wykonanych
przez znanych polskich artystów; Roberta Kotowicza, Bogdana Markowskiego,
Edwarda Łagowskiego, Zbigniewa Łukowiaka, Ryszarda Skupienia, reprezentuje
wysoki poziom artystyczny. Medale emitowane były przez cukrownie z okazji
jubileuszy ich powstawania. Prezentację rozpoczyna medal wybity z okazji 200-
lecia uruchomienia w 1801-1802 r. przez Franza Karla Acharda, cukrowni w
Konarach (Kunern) na Śląsku -pierwszej cukrowni w Europie. Wielkie przemiany, jakie nastąpiły w drugiej
połowie XX w. wiązały się z koncentracją produkcji i likwidacją wielu cukrowni.
Medale są, więc nie tylko przekazem artystycznym, ale także trwałym artefaktem
historycznym. Większość medali prezentowanych w artykule pochodzi z prywatnej
kolekcji dr inż. Hieronima Czerwieńca autora artykułu. Tekst artykułu
opublikowany został pisemnej formie Gazety Cukrowniczej i na stronie
internetowej: http://cukier.org.pl/pl/gazeta-cukrownicza.
Pozwalam sobie przyjaciołom odwiedzających
moją stronę internetową przedstawić kilka z medali ilustrujących
wspomniany artykuł.
Fot. 1 Av.: Pośrodku budynek przemysłowy z kominem i dwa drzewa. Poniżej na "tabliczce" napis: KONARY / 2002 r. Przy krawędzi napis: 200 LAT CUKROWNICTWA BURACZANEGO. Rv.: Pośrodku popiersie F.K. Acharda trzy czwarte w lewo. Powyżej półkolisty napis: FRANZ KARL ACHARD. U dołu daty: 1753-1821.Sygnowany na Rv.: MN. Medalier nieznany.. Brąz patynowany. Bity. ( Muzeum RNRiPRS w Szreniawie)
Fot. 3. Av.: W szerokim otoku napis: 150 LECIE POLSKIEGO PRZEMYSŁU CUKROWNICZEGO 1826 – 1976. We wgłębionym owalu wypukłe budynki produkcyjne cukrowni. Rv.: W otoku na górze napis: CUKROWNIE, na dole: DOLNOŚLĄSKIE. W środku wgłębionego owalu wypukła kopulasta kolumna z ozdobnym wgłębieniem po środku. Niesygnowany. Medalier: nieznany. Kształt owalny. Rozmiar: 84 x 110 mm. Stop metali kolorowych. (W zbiorze własnym autora)
Fot. 4.. Av.: Zabudowania cukrowni, nad nimi napis w dwóch wierszach: CUKROWNIA / GÓRA ŚLĄSKA. Z lewej strony daty: 1889 / 1989. Z prawej strony symbol Cukropolu z z datą "1926", w konturze buraka, niżej napis: CUKROPOL. Rv.: Herb miasta Góra Śląska bez tarczy herbowej. W prawym narożniku monogram „ZŁ”. Medalier: Zbigniew Łukowiak. Medal prostokątny z wyciętymi narożami ( w zbiorach Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
